Nabycie spadku może się odbyć na dwa sposoby. Przed notariuszem lub przed sądem. W przypadku, gdy nie wszyscy spadkobiercy mogą się stawić w jednym terminie u notariusza, niezbędne będzie wniesienie sprawy do sądu o stwierdzenie nabycia spadku. Wpis sądowy wynosi 100 zł. W przypadku, gdy wniosek obejmuje nabycie spadku po kilku spadkodawcach, wówczas wpis sądowy należy uiścić w kwocie odpowiadającej ilości spadkodawców. Czyli wpis sądowy będzie równy iloczynowi 100 zł i ilości spadkodawców. Dodatkowym kosztem jest opłata za rejestr spadku, która wynosi 5 zł.

Żaden przepis nie wskazuje w jakim terminie należy złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku. Prawo do spadku nie przedawnia się. Jedynym ograniczeniem jest okres 6 miesięcy od daty powzięcia informacji o powołaniu do spadku. W tym terminie można złożyć wniosek o przyjęcie lub odrzucenie spadku. Złożenie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku przed upływem okresu 6 miesięcy może skutkować zawieszeniem postępowania przez sąd do czasu upływu wskazanego okresu. Chyba, że przed upływem terminu 6 miesięcy wszyscy spadkobiercy złożą oświadczenie o przyjęciu spadku. Zatem wniosek o stwierdzenie nabycia spadku może zostać złożony w każdym momencie, nawet wiele lat po śmierci spadkodawcy.

Kolejnym krokiem po stwierdzeniu nabycia spadku jest dział spadku. Zwłaszcza, gdy jest znany cały majątek spadkowy. W przypadku, gdy nie znamy wszystkich składników majątku spadkowego należy najpierw złożyć wniosek o spis inwentarza. Zalecam taki wniosek w szczególności, gdy podejrzewamy, że spadkodawca pozostawił długi. Wniosek o spis inwentarza może zostać skierowany do sądu lub bezpośrednio do komornika.

Wniosek o dział spadku podlega opłacie sadowej w wysokości 500 zł. W przypadku, gdy wniosek zawiera zgodny podział majątku spadkowego wówczas opłata sądowa wynosi 300 zł. W sytuacji, gdy wniosek o dział spadku zawiera również żądanie o zniesienie współwłasności wówczas opłata sądowa wynosi 1000 zł. Dodatkowym kosztem w sprawie może być konieczność powołania biegłego sądowego celem wyceny majątku, gdy pomiędzy stronami jest spór, co do jego wartości
i wielkości spłat. Wówczas należy się liczyć, że koszt wydania opinii biegłego sądowego wyniesie ok 2000 zł, a nawet dużo więcej. Zależy to rodzaju i wielkości wycenianego majątku spadkowego.

Dział spadku jest postępowaniem sądowym, który ma na celu ustalenie wartości udziału w spadku i dokonanie podziału majątku spadkowego. W tym postępowaniu ustala się również, któremu ze spadkobierców należy dokonać spłaty równowartości jego udziału przy przejęciu majątku spadkowego. Rozstrzyga się nakłady i ich wielkość na majątek spadkowy, oraz koszty poniesionego pochówku. Uwzględnia się także zapłacone przez spadkobierców długi spadkowe pozostawione przez spadkodawcę.

Zachowek przysługuje dzieciom, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy.

Dzieciom, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli uprawnione dziecko jest małoletnie – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by im przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału.

Po rodzicach przysługuje zachowek, jeżeli spadkodawca nie uwzględnił w testamencie swego dziecka lub pozbawił go majątku spadkowego wskutek dokonanych darowizn za życia. W takim przypadku należy się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli uprawnione dziecko jest małoletnie – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału.